Dünyanın önde gelen yatırım bankalarından JP Morgan, Amerikan Doları’nın orta vadede gücünü yitireceği varsayımında bulundu.
Bankanın döviz ve emtia sratejistlerinden Craig Cohen ay başında yazdığı bir makalede bilhassa İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Amerikan Doları’nın dominant para ünitesi haline geldiğini lakin bunun önümüzdeki yıllarda değişebileceğini öngörüyor.
Amerikan Doları’nın birden teğe rezerv para haline gelmediğini bir evvelki dominant para ünitesi olan İngiliz Sterlini’nin gücünü kaybetmesinin onlarca yıl aldığını hatırlatan Cohen, Bretton Woods mutabakatının Dolar’ın gücünü tasdik eden son adım olduğunu belirtti.
Ekonomik tartı doğuya kayıyorİkinci dünya savaşı sonrasında Amerika Birleşik Devletleri dünyadaki ekonomik üretimin yüzde 25’ini tek başına gerçekleştiriyordu ve buna Batı Avrupa ülkeleri dahil edildiğinde genel olarak ‘Batı’ halinde tabir edilen gelişmiş ülkeler dünya iktisadının yüzde 40’ını oluşturuyordu.
Fakat vakitle bu yük doğuya hakikat kaydı. Bilhassa Çin’in dünya ekonomisindeki hissesi dört katlık artışla yüzde 20’ye ulaşarak Amerikan iktisadının hissesine yaklaştı. Çin’in yanısıra Hindistan üzere ülkelerdeki gelişim sayesinde Asya Ekonomik Bölgesi dünya iktisadının yarısını temsil etmeye başladı. Bu ülkelerin büyüme suratları da bu yükün önümüzdeki yıllarda daha da artacağına işaret ediyor.
Merkez Bankaları rezervlerindeki Dolar yerini Euro ve altına bırakıyorEkonomik yükün Amerika merkezli olmaktan çıkması doğal olarak Dolar’ın da aktifliğini azaltıyor. Özellike 2007-2008 global finansal krizin gerisinde merkez bankaları rezervlerindeki Dolar’ı azaltmaya başladı.
Resmi datalar bu süreçte Euro cinsi rezervlerde ve altında artış olduğunu gösteriyor. 2018’de merkez bankalarının altın talebi 1971’den bu yana en yüksek düzeyini gördü.
Ticaret savaşları Dolar’a uzun vadede ziyan veriyorAmerika Birleşik Devletleri idaresinin Çin, Meksika ve Avrupa Birliği başta olmak üzere neredeyse tüm ticaret ortaklarıyla problemler yaşaması ülkelerin ABD’ye bağımlılıklarını azaltmaya itiyor.
Hali hazırda ABD dünya iktisadının yaklaşık yüzde 25’ini oluştursada dünya ticaretinin yüzde 85’i Dolar ile yapılıyor. Son yıllardaysa ülkeler dolar kullanmadan ticaret yapabilmek için alternatif düzenekler geliştirmeye yöneldi.
Son olarak Memleketler arası Uzlaşma Bankası Başekonomisti Claudio Borio petrol fiyatlandırmalarını Euro üzerinden yapmayı teklif etti. Borio petrol ticaretinin ve uzlaşmaların Euro üzerinden yapılması ödemelerin Dolar’dan Euro’ya kaymasını sağlayacağını savunuyor.
Avrupa Merkez Bankası’da haziran ayında yayınladığı raporunda ticaret tansiyonlarının ve tek taraflı yaptırım kararlarının Euro’nun milletlerarası gücüne arttırıcı tesir yaptığı belirtildi.
