2023, halk arz dalgasının da etkisiyle Borsa İstanbul’a ilginin yoğun olduğu bir yıl olarak öne çıktı. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), 8 Aralık itibarıyla Borsa İstanbul’daki pay senedi bakiyeli yatırımcı sayısının 8 milyon 347 bin kişi olarak gerçekleştiğini gösterirken, yılın ilk 11 ayında 49 şirket halka arz olarak borsada işlem görmeye başladı. Halka arzlardan elde edilen toplam tutar ise 66,3 milyar TL olarak kaydedildi.
Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan Ekonomist ve Vergi Uzmanı Ulaş İke, “2023’ün başında 3 milyon 790 bin olan pay senedi yatırımcı sayısı, halka arzların da etkisiyle 8 milyonu aşarak rekor kırdı. 2022’de 40 şirketin, son 3 yıla baktığımızda ise 136 şirketin halka arz olduğunu biliyoruz. Trendlere katılan bireysel yatırımcıların, ne olursa olsun borsanın riskli bir yatırım olduğunu hatırlaması ve finansal okuryazarlıklarını geliştirmesi gerekiyor” dedi.
Halka arza katılan yatırımcı sayısı 100 milyona yaklaştı
4 Aralık itibarıyla MKK’nin resmi X (Twitter) hesabında paylaşılan veriler, 2023’te halka arza katılan toplam yatırımcı sayısının 99 milyon 188 bin olarak kaydedildiğini gösterdi. Bu rakamın Ocak-Ekim dönemi için 89 milyon 986 bin olduğunu belirten Ulaş İke, “Bir ayda 10 milyon kişilik artış, halka arz fırtınasının yılın sonuna doğru bireysel yatırımcıda iyice karşılık bulduğunu, halka arza katılım trendinin yıl boyunca sürdüğünü gösteriyor. Halka arzların da etkisiyle borsadaki yatırımcı sayısının rekor seviyelere ulaşması, sermayenin daha geniş bir tabana yayılması açısından önemli bir gelişme. Bu noktada borsada işlem görmeye başlayan şirketlere şeffaflık bağlamında önemli sorumluluklar düşüyor. Halihazırda halka arz olan şirketler için finansal tabloları ve şirketle ilgili önemle gelişmeleri kamuoyuyla paylaşmaları zorunlu kılınıyor” diye konuştu.
Reel sektöre 104 milyar TL kaynak
Son üç yılda gerçekleştirilen halka arz işlemlerinin reel sektöre 104 milyar TL’yi aşkın kaynak sağladığına dikkat çeken Ulaş İke, “Şirketler, halka arzlar aracılığıyla faizsiz ve geri ödemesiz bir finansman kaynağına erişiyor. Büyüme hedefi olan şirketler, gelecek planlarını oluşturmak için bu kaynağı ciddi bir şekilde değerlendiriyor. Aynı zamanda halka arzlardan elde edilen gelirler, yalnızca büyüme finansmanında değil, sermaye ihtiyaçlarını karşılamak ve borç ödemek gibi alanlarda da kullanılabiliyor. Borsada işlem görmeye başlamak şirketlere kurumsallaşma, yurt içi ve yurt dışında tanınma gibi avantajlar sunsa da, elbette ki bazı sorumluluklar da yüklüyor. Aynı şekilde bireysel yatırımcıların da şirketlere ortak oldukları kaynakların nasıl kullanılacağını öğrenmek için mutlaka izahname belgelerini incelemeleri gerekiyor.”
“Finansal okuryazarlık yetersizliği riskin davetçisi”
Halka arz trendiyle borsaya katılan ve tasarruflarını Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerde değerlendirmek isteyenlere tavsiyelerde bulunan Ekonomist ve Vergi Uzmanı Ulaş İke, sözlerini şu ifadelerle tamamladı:
“Uzun vadede önemli olan, salt yatırımcı sayısından ziyade nitelikli yatırımcı sayısı. Finansal okuryazarlık konusundaki yetersizlikler, bireysel yatırımcıların küçük ölçekli tasarrufları için riske davetiye çıkarıyor. Yatırımcılar, finansal okuryazarlık seviyelerini artırarak ve uzun vadeli yatırım yaklaşımını benimseyerek, risklerini daha etkili biçimde yönetebilir. Bu noktada bireysel yatırımcılar, borsayı kısa vadede yüksek getiri aracı olarak görmektense, uzun vadeli bir finansal olgunluk yolculuğu olarak değerlendirmeli.”
