Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, küresel ticaretteki gelişmeler ve Türk iş dünyası açısından 2023 yılı değerlendirmesi ve 2024 yılı yol haritasını düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Yurt dışında düzenlenen iş konseyi toplantılarında, yabancı işadamlarıyla yaptıkları görüşmelere değinen Olpak, özellikle sonbaharda BM nezdinde düzenledikleri toplantılara, 220 Amerikalı yatırımcının katıldığına işaret ederek, “Bu Türkiye’ye ilginin arttığını gösteren bir gösterge” dedi. Görüşmelerde yatırım sinyalleri alıp almadıkları yönündeki bir soru üzerine Olpak, “BAE ile imzaladığımız ve çeşitli yatırımları da içeren 50 milyar dolarlık anlaşma önemliydi, o ateşleyici oldu. Yatırım sinyalleri alıyoruz, özellikle Avrupa ve Amerika’dan. İlk konuşulan sektör enerji, ikincisi dijitalleşme, sonrasında gıda, tarım ve sağlık sektörleri geliyor. Gayrimenkulde de tabi klasik bir trend var, ancak onu çok konuşmadık” dedi.
Hedefleri ve mart seçim sonuçlarını bekliyor
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye bakış açısı ve yatırımlarını hayata geçirmek için izledikleri bir gösterge olup olmadığı yönündeki bir soruya Nail Olpak, “Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin hedefleri ne kadar gerçekleşiyor, bunu bekliyorlar. Dolayısıyla yılsonunu bir bekliyorlar. Muhtemelen Mart seçim sonuçlarını da bekleyecekler” açıklamasını yaptı. Yeşil dönüşümün çok önemli olduğuna işaret eden Olpak, “Çünkü yeşil dediğimizde aslında, daha yaşanılabilir bir dünyadan bahsediyoruz. Gümrük Birliği güncellenmeli diye konuşurken, yeni bir tablo var artık, bunu da atlamamamız gerekir” dedi. Rusya’yla ticaret hacminin de arttığını söyleyen Olpak, “Bu yıl 12- 13 milyar dolarlarla kapanır” diye konuştu.
İsrail’le ticaret iki ayda yüzde 40 düştü
İsrail’le ticarete yönelik bir soru üzerine Olpak, iki ayda yüzde 30-40 bandında düşüş oldu. İhracat düşüyor, ithalat da düşüyor. İnsani bir tavır söz konusu. Bu bir zorlamanın sonucu değil” dedi. Gazze’de insan yüreğinin kaldıramadığı bir durumun söz konusu olduğunun söyleyen çizen Olpak, ticaretin düşmesinde tüketici tepkisinin etkili olup olmadığı sorusuna, “Etkisi vardır. Kontratı varsa her şeyi kapatamayabilir, bunu da böyle görmeli. Bu geçmiş yıllardakinden farklı bir boykot. Bekleyip göreceğiz” dedi.
“Etkilerini aşarız”
Asgari ücret yönelik bir soru üzerine Olpak şöyle konuştu: “Hayat standardının geldiği yer belli. Belli bir rakam çıkacaktır. İhracata etkilenir mi? Tabi etkilenir, ancak zorlansak da bu etkileri aşarız dedi. Yeni ticaret koridorları ve iş birliği mekanizmaları hakkında değerlendirmelerde bulunan Olpak, “Yeşil ekonomi ve dijital ekonomi kavramlarını artık her platformda konuşurken, bu dönüşümlerin yanında, küresel ticarette yeni iş birliği mekanizmalarını da yakından takip ediyoruz. Asya’da Bölgesel Kapsamlı Ekonomik İş birliği-RCEP, Afrika’da Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması (AfCFTA) bunlardan bazıları. Bir de birbiriyle entegre intermodal ulaştırma alt yapısı gündemde. Çin’in ‘’Bir Kuşak Bir Yol’’ Projesi, ABD’nin “Daha İyi Bir dünya İçin Yeniden İnşa Edin” (Build Back Better World) Projesi ve AB’nin ‘’Küresel Geçit Projesi’’ (Global Gateway) bu çerçevede. Ve yeni nesil ticaret savaşları, yeni ticaret ve enerji koridorları geliyor hayatımıza. Tüm değişim süreçleri özelinde hazırladığımız rapor ve spesifik çalışma gruplarımız ile Türk iş dünyasının geleceğe ilişkin çakralarını açıyoruz. Küresel ticarette yeni dönemin oyun kurucuları arasında yer alarak daha fazla pay almak istiyoruz.”