Ülkemizde beyan esasına dayalı bir vergileme sistemi mevcut olup, mükelleflerin beyan etmiş oldukları kazanç ve iratlar mali idare tarafından bir takım denetimlere ve kontrollere tabi tutulmaktadır.
Gelir vergisi gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratların safi tutarları üzerinden alınan bir vergidir. Bu kapsamda gerçek kişiler için 2022 yılında elde edilen gelirler için beyan dönemi 1 Mart-31 Mart 2023 olup, bu süreç başlamış bulunuyor.
Gerçek kişilerin elde ettikleri gelirler gelir vergisine tabidir. Gelire giren kazanç ve iratlar ise şunlardır: 1-Ticari kazançlar, 2-Zirai kazançlar, 3-Ücretler, 4-Serbest meslek kazançları, 5-Gayrimenkul sermaye iratları, 6-Menkul sermaye iratları, 7-Diğer kazanç ve iratlar, Gelirlerin toplanması esas olmakla birlikte her bir gelir unsurunun vergileme esasları ve gelir vergisi beyannamesine intikali farklılık gösteriyor.
Gelir vergisinde mükellefiyet
Gelir vergisine tabi mükellefler “tam mükellef ” ve “dar mükellef ” olmak üzere ikiye ayrılırlar. Tam mükellefiyet Türkiye’de yerleşmiş gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilmesi, dar mükellefiyet ise Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye’de elde etmiş oldukları kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilmesidir.
Beyannameler elektronik ortamda verilecek
Ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda gönderecekler.
Hazır Beyan Sistemi
Hazır Beyan Sistemi, beyana tabi gelirleri sadece ücret, kira, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarından ibaret olan mükelleflerin, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından beyannamelerinin hazırlanarak internet ortamında onayına sunulduğu bir sistemdir.
Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı elde edenler bu sistemden yararlanamamaktadır. Mükelleflerce sisteme giriş yapılarak, önceden hazırlanmış olan beyannamenin kontrol edilip, kontrol sonrası değişiklikleri yaptıktan sonra beyannamenin onaylandığı bir sistemdir. https://www. gib.gov.tr/ ve https://hazirbeyan.gib.gov.tr/#/ adresinden hazır beyan sistemine giriş yapılabilir.
Gelir vergisi ödemeleri
2022 yılı kazançlarına ilişkin olarak verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisi, 2023 yılının mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenmektedir. Beyan edilen gelir vergisi, -Birinci taksit damga vergisi ile birlikte 31 Mart 2023,-İkinci taksit 31 Temmuz 2023 tarihine kadar, www.gib.gov.tr internet adresinde yer alan anlaşmalı bankalardan ve tüm vergi dairelerinden ödenebilecek. Ayrıca, Hazır Beyan Sistemi ile beyan edilen gelir vergisi Hazır Beyan Sistemi üzerinden “Anlaşmalı Banka Kartı-Kredi Kartı ile Ödeme” bölümünden banka kartı veya kredi kartıyla ödenebilmektedir.
Muhasebe Haftası kutlu olsun
Öncelikle deprem faciasında ebediyete intikal eden meslektaşlarımızı rahmetle anıyor, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Ülke ekonomisine ve iş dünyasına sunduğu değer ve faydaya ilişkin farkındalığın arttırılması amacıyla 1-7 Mart, Muhasebe Haftası olarak kutlanıyor.
Bilgisiyle iş dünyasına yön veren, ülkemiz ekonomisine büyük emek ve katkı sunan, vatandaşla devlet arasında bir köprü görevi olan, serbest meslek faaliyetinin ötesinde kamu görevi yapan gece gündüz demeden çalışarak muhasebe mesleğini icra eden meslektaşlarımızın Muhasebe Haftasını kutluyorum.
