Merkez Bankası Finansal Hesaplar Raporu’na göre Türkiye’de hane halkının finansal varlıkları; 2022 yılı dördüncü çeyreklik döneminde bir önceki döneme göre 1 trilyon 46 milyar TL artış göstererek 7 trilyon 279 milyar TL’ye çıktı. Bu artışın 649 milyar TL’si değerleme, 397 milyar TL’si ise işlem kaynaklı oldu. Hane halkı yükümlülükleri aynı dönemde bir önceki döneme göre 236 milyar TL artış gösterirken, bu artışın tamamına yakını da işlem (kredi) kaynaklı olarak gerçekleşti.
2022 yılı son çeyreği itibarıyla, hane halkının finansal varlıklarında en temel araç yüzde 64 dolayındaki payı ile mevduat oldu. Hane halkı net finansal değeri 2022 yılı son çeyreğinde 811 milyar TL artış gösterdi. Hane halkı borcunun GSYİH’ye oranı yüzde 11, borcun toplam finansal varlıklara oranı yüzde 23 olarak hesaplanırken borcun harcanabilir gelire oranı ise yüzde 40.
Yükümlülükler 61,7 trilyon TL
Sektörlerin toplam finansal varlıkları 56 trilyon TL, yükümlülükleri 61,7 trilyon TL olarak açıklandığı raporda, “Bir önceki çeyrekte GSYİH’nin yüzde 1’i ile net borç veren konumunda olan toplam ekonomi 2022 son çeyrekte GSYİH’nin yüzde 2’si oranında net borç alıcısı konumuna geçti. Hane halkının GSYİH’nin yüzde 2,8’i ile bu dönemde en çok borç veren sektör olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan, genel yönetim GSYİH’nin yüzde 5’i oranında net borç alan konumunda bulunuyor” denildi.
Borcun faiz yükü 4,7 trilyon TL
Reel sektörün finansal varlıkları 2022 yılı dördüncü çeyreklik döneminde bir önceki döneme göre 6 trilyon 13 milyar TL artarken söz konusu artışa; diğer alacaklar kalemi başta olmak üzere 2 trilyon 716 milyar TL’lik işlem ile 3 milyar 297 milyar TL’lik değerleme neden oldu. Şirketlerin yükümlülükleri ise aynı dönemde 7 trilyon 418 milyar TL arttı. Bu artışın 2 trilyon 713 milyar TL’lik kısmı işlem, 4 trilyon 705 milyar TL’lik kısmı değerleme kaynaklıydı.
Reel sektörün borcuna bakıldığında kredilerin payı yüzde 24, hisse senetleri ve özkaynak yoluyla yapılan finansmanın payı yüzde 31 oldu. Şirketlerin net finansal değeri 2022 son çeyrekte bir önceki döneme göre 1 trilyon 405 milyar TL azaldı. Sektörün borçlarının GSYİH’ye oranı yüzde 55, toplam finansal varlıklara oranı ise yüzde 32 seviyesine geriledi.
