Ferit PARLAK
İş makineleri üreticisi ve ihracatçıları, ikinci el makine ithalatında gümrük vergilerinin sıfırlanabileceğine yönelik haberler üzerine üretim kaybı endişesi yaşıyor.
Üretimde sıkıntıların arttığı, arzda yaşanan daralmanın enflasyonu körüklediği, cari açık ve döviz ihtiyacının yükseldiği bir dönemde ‘ikinci el iş makineleri ithalatında gümrük vergileri sıfırlanacak’ haberleri, ihracatın katalizörü olan ve cari fazla veren sektörlerden ‘iş makineleri üretici ve ihracatçıları’nın tedirginliğini arttırdı.
2025 hedeflerine engel olur
250 bin çalışan ile yıllık 2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren ve yurtiçi talebi de karşılamaya çalışan 600’ün üzerinde şirket temsilcisi, iş makinesi sektörüne yönelik alınacak gümrüksüz ithalat kararlarının kısa dönem için üretimi olumsuz etkileyeceği, ‘2025 yılında 500 bin çalışan, 5 milyar dolar ihracat’ hedefi için de ‘büyük engel’ teşkil edeceği görüşünde birleşti.
Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) verilerine göre 2022 yılında toplam 11 bin 43 iş makinesi ve inşaat ve altyapı yatırımlarında durgunluk olmasına rağmen 2023 yılının ilk 3 ayında 3 bin 63 iş makinesi satışı yapıldı. Otoriteler bu rakamların, sektöre yönelik talebin katlanarak artacağını gösteren bir veri olduğuna dikkat çekiyor.
İş makinelerine yönelik talebin sadece Türkiye’de değil bölgesel de olsa tüm dünyada artması, sektörün desteklendiği taktirde ihracatını hedeflerinin de üzerine çıkarabileceği anlamına geliyor; Kurulu ve kullanılamayan kapasiteler ve şirketlerin Ar-Ge yatırımlarına ağırlık veren çalışmaları da bu iddiayı destekliyor.
İstihdamı azaltır
Bu nedenle, deprem felaketi sonrasında yapılacak alt ve üstyapı inşaatlarının aciliyetini ve maliyeti bahane ederek alınabilecek ‘ikinci el iş makinesi ithalatına gümrüklerin sıfırlanması’ kararında, sadece bu yönde talep belirtenlerin değil, döviz açığını artıracak, istihdamı azaltacak, üretim kabiliyetini kaybettirecek ve ülkeyi ikinci el çöplüğüne çevirecek etkilerin de gözönünde tutulmasını isteniyor.
