Mehmet Hanifi GÜLEL
Dövizin geldiği nokta ihracatçıların tepkisine neden oldu. Dövizde dengenin sağlanmasını isteyen iş insanları, maliyetlerin hesaba katılması halinde ihracatta Türkiye’nin pahalı bir ülke konumuna geldiğini dikkat çekiyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, bu yıl küresel pazarlardaki talep daralmasının yansımalarının çimento, cam ve seramik sektöründe hissedildiğini söyledi. Gültepe, “Karamsarlığa kapılmıyoruz, ihracatta dönemsel inişler çıkışlar olabilir.
Bizim oyun planlarımızı, uzun vadeli hedeflere göre kurgulamamız gerekiyor. Hazırlık sürecinin her aşamasında katkı sunduğumuz Orta Vadeli Plan’da 2026 için 302 milyar dolarlık bir ihracat hedefi belirlendi. Mütevazı sayılabilecek bu hedef, bizim yeni dönemdeki ilk büyük sınavımız olacak. Ancak, kurlar ihracatçının çok isteği seviyede değil, maliyetleri de katarsak rekabetçilik noktasında Türkiye’yi pahalı noktaya koydu’’ dedi.
Finansmana erişim konusunda son iki ayda atılan adımlara dikkat çeken Gültepe, “Eximbank kredilerinde ihracatçı için 70 milyar liralık ek kaynak sağlandı. Reeskont kredisinde ise günlük limit bir buçuk ayda 10 kat artırılarak, 3 milyar TL’ye çıkarıldı. Son düzenlemeyle reeskont kredileri için yüzde 30 ilave döviz satışı ve önden döviz satışı gibi koşullar da kaldırıldı.
Ayrıca, 11 bankanın katılımıyla ihracatçılar için 1 milyar dolarlık esnek vadeli bir kredi paketi oluşturuldu. Bütün bu adımlarla ihracatçımızı finansmana erişimde yaşadığı sorunlar büyük ölçüde aşıldı. Dolayısıyla, artık enerjimizi finansman arayışına harcamayacağız. Daha fazla üretime ve ihracata odaklanacağız. Kredilere ulaşma noktasında finans sorununu aştık, bir iki yıl sonra finansman sorununu konuşmayacağız’’ şeklinde konuştu.
“Arz-talep dengesinde sıkıntı yaşıyoruz”
OSTİM Organize Sanayi Bölgesi Sanayici İş İnsanları Ve Yöneticileri Derneği (ORSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Levent Çamur da ihracatçının üretimde potansiyelini kaybetmemesi için krediyle ilgili engellemelerin ortadan kaldırılması ve kurda dengenin sağlanması gerektiğini vurguladı. Çamur, “Kur’u dizginlemeye çalışırken ihracatçıyı vurmamak lazım. İhracat yapmadan döviz elde edemeyiz.
Döviz için sadece turizm geliri yetmez. Kısa vadeli yükümlülüklerimiz için, dış borç yükümlülüklerimiz için dövize ihtiyaç var. İçerde maliyetler sürekli artıyor ama kur artmayınca rekabetçi olamıyoruz. Bakın; düşük kur yüzünden Ortadoğu pazarında Çin bizi çok ciddi zorluyor. Arz talep dengesinde sıkıntı çekiyoruz. Kurun düşük olması, ithalatı da özendirir. Kurla alakalı bir dengeleme mekanizması olmalı ki ihracatçı çalışsın” dedi.
“Üretim soğursa tekrar ısıtmak zor”
Levent Çamur, OVP’nin uygulanmasıyla ilgili sürecin uzun sürmemesi gerektiğine işaret etti. “Üretim soğursa, tekrar ısıtmak çok zor” uyarısında bulunan Çamur, şunları söyledi: “İnsanlar üretmek için can atıyor.
Ancak bunun için önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor. Faizden ağzı yanan üreticinin; teşvikler ve desteklerle yeniden iştahı kabartılmalı.”
OVP açıklandıktan sonra finansmanla ilgili bir takım gelişmeler olduğunu, bu gelişmeleri olumlu karşıladıklarını da kaydeden Çamur, OVP’de reel sektörün destekleneceğine, üretimin; savunma sanayi başta olmak üzere yatırımların devam edeceğine, para politikalarının geliştirileceğine yönelik pozitif hedefler bulunduğuna dikkat çekti.
