Birol BOZKURT
Piyasalar, Fitcih’den gelen sürpriz kredi notu artırım kararının ardından ABD ile terörle mücadele istişarelerinin yeniden başladığı haberleriyle yeni haftaya pozitif başlangıç yapmaya hazırlanıyor.
Piyasalar, haftanın son işlem gününde Fitch’in Türkiye’ye yönelik yapacağı değerlendirmeye odaklanmıştı ancak bu değerlendirmede Türkiye’nin not görünümünün ‘pozitif ’e çevrilmesi, not artışının ise eylül ayında gelmesi bekleniyordu. Ancak Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, beklentilerin çok üstünde bir adım atarak Türkiye’nin kredi notunu ‘B’den ‘B+’ya yükseltirken, not görünümünü ‘durağan’dan ‘pozitif ’e çıkardı.
Uzmanlar son dönemde 9 bin puan civarında verilen savaşta kararını vermekte zorlanan Borsa İstanbul’a bu haberin çok olumlu bir tepki vermesini bekliyor. Yükselişin devamı halinde 9.500 puanın kısa vadede geçilmesi bekleniyor.
Uzmanlara göre bu hafta piyasaların takip edeceği diğer önemli başlıklar arasında yarın günü açıklanacak Türkiye sanayi üretimi ve ABD’nin enflasyon verileri olacak. Fitch, notun yükselmesine ilişkin ‘yeni ekonomi yönetiminin Haziran 2023’ten bu yana uyguladığı politikalara’, ‘para politikasında önden yüklemeli sıkılaşmaya’ ve ‘makroekonomik ve dış kırılganlıklardaki azalmaya’ dikkat çekiliyor.
Görünümün pozitife çevrilmesinde etkili olan nedenler ise şöyle sıralandı: “Türkiye’nin genel makroekonomik politika duruşunun enflasyondaki belirgin düşüşle tutarlı olması, daha düşük cari açık ile daha güçlü likidite tamponları açısından dış kırılganlıkların azalmaya devam etmesi yönündeki beklenti.”
Ayrıca, enflasyonun 2024’te ortalama yüzde 58 olacağını tahmin eden Fitch, yıl sonunda ise yüzde 40 olacağı öngörüsünde bulundu. Fitch’in takvimine göre, Türkiye’ye ilişkin bir sonraki değerlendirmenin 6 Eylül’de açıklanması bekleniyor.
ABD ile terörle mücadele istişareleri yeniden başladı
Piyasaları destekleyecek bir diğer gelişme ise, ABD ile Türkiye arasında terörle mücadele istişarelerinin yeniden başlaması olacak. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ABD temasları kapsamında ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve ABD’li Senatörlerle görüşmesi, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Burak Akçapar’ın da Türkiye-ABD Stratejik Mekanizma Toplantısı marjında ABD Bakan Yardımcısı Kurt Campbell’la görüşmesinin ardından iki ülke bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, “Türkiye ve ABD, ulusal güvenliklerini tehdit eden terörizme karşı işbirliğini artırmak amacıyla Terörle Mücadele İstişareleri’ni yeniden başlatmıştır” denilirken, iki ülke, birçok konuda ilişkileri güçlendirme taahhüdü verdi.
“Doğru yönde bir karar”
Fitch’in not artırımı ekonomi yönetimi ve iş dünyasında da olumlu yankı buldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Fitch Ratings’in Türkiye’nin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkarmasının, Türkiye’nin hak etmediği bir konumda bulunduğunu bir kez daha gösterdiğini ve bunun doğru yönde verilmiş bir karar olduğunu söyledi. Yılmaz, Orta Vadeli Programı (OVP) kararlılıkla hayata geçirmeye, yatırım ortamını iyileştirmeye devam edeceklerini ve bütün bunların sonucunda, diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından da benzer not artırımlarının geleceğini kaydetti.
Şimşek: Not artışı devam edecek
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, makro-finansal istikrarın güçlenmesiyle bu tür olumlu gelişmelerin artarak devam edeceğini kaydetti. Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Pozitif görünüm önümüzdeki dönemde not artışının süreceğine işaret ediyor.
12 yıl sonra gelen bu not artışında, Türkiye’nin uluslararası normlara uyan, kural bazlı ve öngörülebilir politikaları etkili oldu. Makro-finansal istikrarın daha da güçlenmesiyle böyle olumlu gelişmeler artarak devam edecek. Yılın ikinci yarısında dezenflasyon, daralan cari açık ve bütçe disiplini sayesinde makro finansal istikrar daha da pekişecek ve kredi notumuz yükselecektir” dedi.
“Hedeflerimize daha da yaklaşıyoruz”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Kredi notumuzun daha da yükselmesi için yerli ve milli ticaret erbabımızla ihracatı artırıp ithalatı azaltma ve cari açığın düşürülmesi hedeflerimize her geçen gün daha da yaklaşıyoruz” değerlendirmesinde bulundu. Bolat, Türkiye’nin kredi notunun daha da yükselmesi için yerli ve milli ticaret erbabıyla, ihracatın artırılıp ithalatın azaltılması ve cari açığın düşürülmesi hedefine her geçen gün daha da yaklaştıklarını belirtti.
“Fitch’i diğerleri takip edecektir”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Fitch Ratings’in Türkiye’nin kredi notunu 12 yıl sonra yeniden ‘B+’ya yükseltmesi, Türkiye’nin yeni dış yatırım çekmesine bir kademe daha olumlu etki yapacaktır.
Hepimizin en öncelikli hedefi, enflasyonu kalıcı şekilde düşürmek. Bu süreçte kredi notu artışları ve not görünümü revizyonları da Türkiye’nin hak ettiğinin hâlâ çok gerisinde olsa da bu mücadeleye katkı verecektir. Fitch’i diğerleri takip edecektir, etmelidir” ifadelerini kullandı.
“Güven ekonomisinin tezahürü”
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın ise, yaşanan gelişmenin sıkılaştırma politikası ve güven ekonomisinin tezahürü olduğunu kaydetti.
Aydın, yaptığı açıklamada, ekonominin güvenli limanları sevdiğini belirterek, “Türkiye, 2023 Haziran ayından bu yana ekonomideki rota değişikliğiyle birlikte mali sıkılaştırmayı temel alarak açıkça mesajlarını vermiş, bu yönde atılan adımlar ve kararlı bir duruş sağlanması da güven ekonomisini doğurmuştur” değerlendirmesinde bulundu. Aydın, “Kredi notu artırımını bu adımlara bağlayabiliriz” dedi.
“Türkiye kredi notu artırımını hak etti”
Merkezi Londra’da bulunan Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash, Fitch Ratings’in Türkiye’nin kredi notunu yükseltmesinin seçimlerden bu yana görülen politika düzenlemesi açısından “hak edildiğini” kaydetti. Not artırımının seçimlerden bu yana görülen politika düzenlemesi açısından “hak edildiğini” ifade eden Ash, enflasyon verisi ile lira ve rezervler üzerindeki baskı nedeniyle piyasaların son birkaç haftadır Türkiye çevresinde gergin olduğu göz önüne alındığında “zamanlamanın ilginç” olduğunu belirtti.
