Investing.com – TCMB, bugün Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunu açıkladı. Raporun Ağustos özetinde enflasyondaki yıllık düşüşte temel mal kümeleri ve güç fiyatlarının belirleyici olduğu belirtildi.
TCMB açıklaması: ‘’Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,86 oranında artmış, yıllık enflasyon 1,64 puan azalarak yüzde 15,01’e gerilemiştir. Yıllık enflasyon alt kümeler genelinde gerilerken, enflasyondaki düşüşte büyük ölçüde temel mal ve güç kümeleri belirleyici olmuştur. Bu periyotta besin yıllık enflasyonundaki yavaşlama eğilimi sürmüştür. Türk lirasındaki istikrarın yanı sıra enflasyon beklentilerindeki düzgünleşme ve iç talep şartlarının seyri çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonundaki düşüşü desteklemiştir. Bu çerçevede B ve C göstergelerinin eğilimindeki ölçülü seyir korunmuştur.’’
‘’ Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,86 oranında artmış ve yıllık enflasyon 1,64 puan azalarak yüzde 15,01 olmuştur. Bu devirde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 2,48 ve 2,60 puan düşüşle yüzde 15,05 ve 13,60 olarak gerçekleşmiştir.
Alt kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir evvelki aya nazaran temel mal, güç, besin ve hizmet kümelerinin katkıları sırasıyla 1,35, 0,67, 0,32 ve 0,14 puan azalmış, alkol-tütün kümesinin katkısı ise 0,98 puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde, B göstergesinin eğiliminde düşüş gözlenmiştir. Bu düşüşte temel mal ve hizmet kümelerinin katkıları sonlu kalırken, işlenmiş besin kümesi belirleyici olmuştur.
Hizmet fiyatları Ağustos ayında yüzde 1,12 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu ise 0,38 puanlık düşüşle yüzde 14,19’a gerilemiştir. Yıllık enflasyondaki gerilemeye lokanta-otel ve haberleşme kümeleri dayanak verirken, kira ve ulaştırma kümelerinde yatay bir seyir, öteki hizmetlerde ise yükseliş gözlenmiştir. Lokanta-otel kümesinde yemek hizmetleri kaynaklı görülen yavaşlamada besin fiyatlarındaki ölçülü seyir de tesirli olmuştur. Öbür hizmetler kümesinde yüksek bir aylık artış izlenirken, bu gelişmenin temel belirleyicisi özel üniversite fiyatlarında gözlenen yüzde 16,39 oranındaki yükseliş olmuştur. Eylül ayında, ulaştırma hizmetlerinde kent içi ulaşım kalemi kaynaklı fiyat artışları gözlenecektir.
Temel mal kümesi yıllık enflasyonu Ağustos ayında 4,79 puan düşüşle yüzde 13,02 olmuştur. Bu gelişmede güçlü ve başka temel mal kümelerinin tesiri öne çıkarken, giysi kümesi yıllık enflasyonu hudutlu bir artış göstermiştir. Sağlam mal kümesi fiyatları beyaz eşya fiyatlarındaki yüzde 1,05 oranındaki artışa rağmen, araba fiyatları (yüzde -2,83) öncülüğünde yüzde 1,42 oranında gerilemiştir. Bu periyotta öbür temel mallar kümesi fiyatlarının hudutlu da olsa düşüş kaydetmesi dikkat çekmiştir. Bu çerçevede, temel mal kümesi enflasyonu yüksek baz tesirinin yanı sıra yakın devirdeki döviz kuru gelişmeleri ve iktisadi faaliyetteki ölçülü seyrin tesiriyle yavaşlama eğilimini sürdürmüştür.
Enerji fiyatları Ağustos ayında yüzde 0,34 oranında artmıştır. Bu devirde, doğalgaz fiyatlarındaki ayarlamanın (yüzde 14,64) tesirini, Türk lirasındaki ölçülü seyir ve petrol fiyatlarındaki gerilemeye bağlı olarak yüzde 4,24 oranında düşen akaryakıt fiyatları sınırlamıştır. Böylece güç yıllık enflasyonu 5,40 puan azalışla yüzde 7,79 düzeyine gerilemiştir.
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Ağustos ayında 0,99 puan azalarak yüzde 17,22 olmuştur. Bu gelişmede hem işlenmemiş hem de işlenmiş besin enflasyonunun olumlu tesiri hissedilmiştir. Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde yüzde 11,89’a, işlenmiş besinde ise yüzde 22,32’ye gerilemiştir. Başka taraftan, bu devirde taze meyve ve zerzevat kümesi yıllık enflasyonu bir ölçü yükselmiştir. Ertelenmiş maliyet tesirlerine bağlı olarak Mayıs ayından bu yana yüksek artışlar gösteren işlenmiş besin fiyatları, Ağustos ayında görece düşük (yüzde 0,61) bir oranda yükseliş kaydetmiştir. Bu kümede, ekmek-tahıl fiyatlarında son aylarda görülen artış eğilimi bu periyotta yavaşlarken, çay fiyatlarındaki artış sürat kesmekle birlikte devam etmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve ve zerzevat dışı besin kümesinde yıllık enflasyon yüzde 18,69 düzeyine gerilemiştir.
Ağustos ayında tütün eserleri fiyatları yüzde 20,84 oranında artmıştır. Bu doğrultuda, alkol-tütün kümesinin yıllık enflasyonu 22,19 puan artışla yüzde 41,42’ye ulaşmıştır. Tütün eserlerindeki fiyat artışının, hudutlu da olsa, Eylül ayına sarkan bir tesiri olacağı not edilmelidir.
Yurt içi üretici fiyatları Ağustos ayında yüzde 0,59 oranında azalırken, yıllık enflasyon 8,21 puan düşüşle yüzde 13,45’e gerilemiştir. Bu gelişmede, döviz kuru ve petrol fiyatlarının olumlu seyri belirleyici olmuştur. Bu periyotta, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğiliminde kayda paha bir düşüş izlenmiştir
Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde, fiyatlar güçlü tüketim malları ve güç kümelerinde yükselirken, başka kümelerde gerilemiştir. Sağlam tüketim malları fiyatları başta mobilya eserleri olmak üzere, mücevherat ve konut aletleri kaynaklı olarak artmıştır. Güç kümesinde fiyat artışını gaz ve elektrik imalatı sürüklemiş; rafine edilmiş petrol eserleri ise aşağı taraflı katkı vermiştir.
Ara malı kümesi fiyatlarındaki aylık düşüşte demir-çelik, temel kimyasal eserleri, dokuma iplik ve elyafları ile kâğıt eserleri belirleyici olurken; sermaye mallarında özel gayeli makineler, metal yapı eserleri ve bağlantı ekipmanları tesirli olmuştur. Dayanıksız tüketim malları fiyatlarındaki düşüşte et eserleri öne çıkmış, tütün eserleri ise bu periyotta üst istikametli katkı vermiştir. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskılarında son devirde kıymetli bir azalış gözlenmiştir.
