Uluslararası Para Fonu (IMF) internet sitesinde yer alan raporda, Türkiye’yi dünyada en yüksek “zombi şirket” oranına sahip ülke olarak gösterdi. ‘Yürüyen ölülerin yükselişi: Dünyadaki zombi firmalar’ başlıklı makalede Türkiye’de şirketler arasında zombi şirket oranının yüzde 13’ü geçtiği belirtildi. Türkiye rapora göre halka açık olan şirketler arasında zombi şirket oranında ise dünyada 21’inci sırada yer aldı. Halka açık Türk şirketler arasında ‘zombi’ oran rapora göre yüzde 8’in üzerine çıkmış durumda.
Bir şekilde yaşıyor
Borcunu ödemek için yeterli para kazanamayan ancak bir şekilde desteklerle hayatta kalmaya devam eden şirketler için kullanılan zombi şirket kavramı ekonominin önündeki büyük tehditlerden biri olarak görülüyor.
IMF raporuna göre düşük kâr etmelerine rağmen yüksek kredi veya destek alabildiği için ayakta duran şirketler, aynı zamanda sağlıklı işleyen şirketler için de ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Konu ile ilgili Bruno Albuquerque ve Roshan Iyer tarafından kaleme alınan ve 16 Haziran’da yayımlanan raporda, zombi şirketler hem mali sıkıntı içinde hem de kar etme ihtimalleri düşük olan şirketler olarak tanımlandı. Yazıda 2000 yılından bu yana dünya çapında halka açık olmayan zombi şirketler hakkında yeni bir veri seti hesaplandığı belirtilirken Türkiye’nin en yüksek zombi şirket oranına sahip ülke olduğu belirtildi.
Türkiye’nin ardından ise Endonezya, Romanya ve Rusya geldi. Halka açık şirketler ele alındığında ise Türkiye’nin 21’inci en çok zombi şirket payına sahip ülke olduğu görüldü. Halka açık şirketlerle yapılan hesaplamada en çok zombi şirket oranına sahip ülke Ürdün olurken onu Güney Kıbrıs ve Yunanistan izledi.
4 yıl kritik
Salgın döneminde mali yapıları iyice bozulan ve kağıt üzerinde yaşayan şirketlere verilen krediler zombi şirketlerin payını son yıllarda artırdı. Şirketler dünya genelinde ‘zombi’ haline geldikten sonra en fazla dört yıl yaşayabiliyorlar. Bu sürenin sonunda da o güne kadar aldıkları desteklerle ya bu kategoriden kurtuluyorlar ya da batıyorlar. Raporda, bankaların daha güçlü olduğu ve daha sıkı makro ihtiyati politikaların uygulandığı ülkelerde zombi şirketlerin ekonomiyi tıkayıcı etkisinin azaldığı vurgulandı.