(TÜRKBESD dataları ve liderin açıklamaları ile yenilendi)
İSTANBUL, 23 Temmuz (Reuters) – Beyaz eşya satışları ÖTV muafiyetinin verdiği dayanağa karşın birinci altı ayda yüzde 9 gerilerken; muafiyetin kaldırılmasıyla yılın ikinci yarısında daralmanın şiddetlenmesi ve bölümün 2019'u yüzde 15 küçülme ile tamamlaması bekleniyor.
Dövizdeki harekete bağlı olarak maliyetlerde geçen yıla nazaran yüzde 45-50 artış yaşayan kesim, pazardaki daralma nedeniyle maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamazken; ihracattaki görece olumlu tablo iç pazardaki kayıpları bir ölçü telafi ediyor.
Sektör temsilcileri satışların tekrar ivme kazanması için ÖTV'nin kalıcı olarak kaldırılmasını ve güç verimli eserlere teşvik talep ediyor.
Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) datalarına nazaran, beyaz eşyada 6 ana eserde iç satışlar Ocak-Haziran devrinde yüzde 9 düşüşle 3.5 milyon adet oldu. Satışlar Haziran ayı özelinde ise yüzde 4 artışla 712,827 adet olarak gerçekleşti.
Sektörün kıymetlendirme toplantısında konuşan TÜRKBESD Lideri Can Dinçer, Haziran'da satışlarda görülen artışta ÖTV muafiyetinin sona ermesi öncesi öne çekilen talebin tesirli olduğunu belirterek, “ÖTV muafiyeti olmasaydı yılın birinci yarısında gördüğümüz yüzde 9 daralma çok daha şiddetli olabilirdi. Beklentimiz, son çeyrekte bu daralma yüzde 20'ye gidebilir. Yılı yüzde 15 daralma sayısı ile bitirebiliriz” dedi.
Beyaz eşyada yüzde 6.7 olarak uygulanan ÖTV, daldaki daralma nedeniyle geçen yıl 31 Ekim'de 2018 sonuna kadar geçerli olmak üzere sıfıra indirilmişti. Kelam konusu indirim evvel 2019 Mart sonuna, sonra da Haziran sonuna kadar uzatılmıştı. ÖTV muafiyeti 30 Haziran prestijiyle sona erdi.
ÖTV KALICI OLARAK KALKMALI
ÖTV takviyesinin kalıcı hale getirilmesi gerektiğini belirten Dinçer, “ÖTV çok değerli bir takviyeydi. Beyaz eşya bölümünde ÖTV'nin büsbütün kalkmasının gerektiğini düşünüyoruz. Beyaz eşya lüks değildir, temel ihtiyaçtır” dedi.
Dinçer, bu taleplerini hükümet kanadı ile görüşüp görüşmedikleri ile ilgili sorular üzerine şöyle konuştu:
“Sürekli irtibat halindeyiz. ÖTV'nin ikinci yarı için kalkmasını talep ediyoruz… Devletin de birtakım sorunları olduğunu varsayım ediyoruz. Lakin ÖTV kalktığında daha fazla satış yapılacağı ve daha fazla KDV manasında katkı sağlayacağını düşünüyoruz… Devlete gereksinimlerimizi ilettik. Önümüzdeki periyotlarda TBMM'de değerlendirileceğine ve olumlu çıktıları olacağına inanıyoruz.”
SEKTÖR İHRACATLA AYAKTA KALIYOR
Sektörün üretiminin yüzde 75'ini ihraç ettiğini belirten Dinçer, iç pazardaki daralmaya rağmen bu sayede ayakta kalmayı başardıklarını söyledi.
TÜRKBESD datalarına nazaran ihracat birinci altı ayda yüzde 1 artışla 10.1 milyon adet oldu. İhracat ve iç satış toplamı ise yüzde 2 düşüşle 13.6 milyon adet olarak gerçekleşti.
Dinçer, “İhracatta birinci altı ayda yüzde 1'lik artış var. Avrupa Birliği'nin büyüme oranları düşük. Toplam ihracatımızın yüzde 70'ini o bölgeye yaptığımız için oradaki ekonomik büyüme azaldığı için ihracatımız beklentinin bir ölçü altında” dedi ve ekledi:
“Ama sonuçta birinci altı ayda 10 milyon adedi aşan çok güçlü bir ihracatımız var. İkinci altı ayda da ihracat manasında negatif değil, güçlü sayıların geleceğini düşünüyorum. 2018'in üzerinde olacak bir sayıyla bitireceğiz.”
SEKTÖRDE DÖVİZDEN KAYNAKLI MALİYET ARTIŞI %45-50
Sektörde gerileyen kârlılılklara da dikkat çeken Dinçer, “Beyaz eşyada dövizle ilgili çok önemli bir maliyet artışı kelam konusu. Yüzde 45-50 bandı diyebiliriz. Bunu iç piyasaya yansıtamadık. Bu oranları yansıtmak kolay değil. Kesimin bu manada zorlandığını açıkça söyleyebiliriz. Döviz etkiledi, hammadde fiyatları etkiledi, bir de güç fiyatları çok önemli olarak etkilemiş durumda” dedi.
Son 15 ayda elektrik maliyetlerinin ise yüzde 130 arttığına işaret eden Dinçer, iktisattaki gelişmeler ve iç piyasadaki daralma nedeniyle maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamadıklarını; alınan verimlilik önlemleriyle bu artışı karşılamaya çalıştıklarını söyledi.