(Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun açıklamaları dördüncü paragrafa eklendi)
İSTANBUL, 4 Temmuz (Reuters) – Türkiye ile ABD ortasında gerginlik yaratan Rusya'dan alınan S-400 hava savunma sisteminin her an kullanıma hazır tutulacağı lakin yalnızca çevresel güvenlik risklerinin ağırlaştığı periyotlarda yahut savaş durumlarında açılacağı belirtildi.
Hürriyet Gazetesi'nden yer alan ve kaynak belirtilmeyen habere nazaran S-400 hava savunma sistemlerinin Türkiye'ye hangi formül altında yerleştirileceği muhakkak oldu. Buna nazaran komuta denetim araçları, radarları ve lançerleriyle 24 saat her an kullanıma hazır tutulacak olan sistem tüm bileşenleriyle etkin hale gelecek biçimde kurulacak lakin barış vakitlerinde, bakım, tatbikat üzere olaylar dışında açılmayacak.
Ankara'nın “Barış konuşlanması” diye tanımlanan bu formülle ABD ile yaşanan S-400 krizinin hafifletilmesi için orta yolu bulmayı amaçladığı belirtilen haberde bu sistemin, S-400'lerin Rusya'dan alınmasına karşın depoya kaldırılarak kilitli tutulacağı manasına gelmeyeceği, rastgele bir bölgeye yahut bölgelere kurulacak olan sistemlerin çok kısa bir tepki müddeti içinde etkin hale gelebileceği belirtildi.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TRT Haber'e verdiği söyleşide “barış konuşlanması” konusunda, “Böyle teknik şeyleri hiç konuşmadık zati S-400 bir savunma sistemidir, hücum sistemi değil. Yani acil bir durum olunca devreye girecek, durup dururken niçin devreye girsin? Türkiye'nin hava savunma sistemine gereksinimi var” dedi.
Çavuşoğlu, NATO'nun bu bahisteki kapasitesinin belirli olduğunu söyleyerek, “S-400ler aslında savunma sistemi, bunun da ayrıntısını konuşmaya gerek yok” dedi.
ABD idaresi Ankara'nın Rus üretimi S-400 füzelerini teslim alması halinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın aksi istikamette açıklamalarına karşın Türkiye'ye yaptırım uygulamayı ve F-35 savaş uçağı programından çıkarmayı planlıyor.
Hafta sonunda G20 doruğu esnasında ABD Lideri Donald Trump ile görüşen Erdoğan, ABD'nin S-400 nedeniyle Ankara'ya yaptırımlar getirmeyi planlamadığını belirtmişti. yer alan haberde S-400'lerin birinci ünitesinin Türkiye'ye deniz yoluyla geleceği ve birinci ünitenin konuşlanacağı yerle ilgili teknik çalışmaların sona evreye geldiği belirtilerek, sistemin Ankara'daki Mürted Hava Üssü'ne kurulma seçeneğinin ağır bastığı, bu üssün teknik altyapı donanımı, stratejik pozisyonu ve muhtemel hava hücumlarına karşı coğrafik arası nedeniyle tercih edildiği kaydedildi.
Habere nazaran NATO radar ağına bağlanmadan çalışacak olan S-400'ler için tehdit değerlendirmeleri çerçevesinde öbür bölgelerde de altyapı hazırlanacak.
Ege ve Güneydoğu'nun öne çıktığı belirtilen haberde bu durumda Türkiye'nin, Yunanistan, Doğu Akdeniz, Suriye, Irak ve İran'ın büyük kısımlarında kendisine yönelik her türlü hava hareketliliğini tespit edebileceği tabir edildi.
İki NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır uyuşmazlık yaşıyor.
Türkiye, Rusya'dan askeri ekipman alması halinde CAATSA ismi verilen 2017 tarihli kanun kapsamında yaptırımlara maruz kalabilecek. Ayrıyeten Türk savunma sanayi şirketlerine de yaptırım uygulanabileceği üzere Türkiye'nin ortağı olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkarılması da kelam konusu olabilir.
ABD'nin Türkiye'yi F-35 programından çıkarması ve yaptırım uygulaması bu ikili alakaların yakın geçmişinde en besbelli kırılmalardan biri olacak.
(Redaksiyon Behiye Selin Taner)