(Enflasyon raporuna ait haberler derlendi)
Nevzat Devranoglu / Behiye Selin Taner / Can Sezer
ANKARA, 31 Temmuz (Reuters) – Merkez Bankası (TCMB) 2019 enflasyon kestirimini 0.7 puan aşağı çekerek %13.9'e revize etti, Murat Uysal'ın lider olarak sunduğu birinci enflasyon raporunda faiz indirimi konusunda kayda kıymet hareket alanı olduğuna dair iletisini yineledi lakin ne kadarlık bir indirim olabileceği ile ilgili bir yönlendirme yapmaktan kaçındı.
Uysal enflasyonu düşürmeye odaklı sıkı bir para siyaseti duruşu ve güçlü siyaset uyumu altında, enflasyonun kademeli olarak maksatlara yakınsayacağını öngörüldüğünü söyledi.
TCMB Para Siyaseti Şurası (PPK) geçen hafta Murat Uysal'ın başkanlığındaki birinci toplantısında enflasyonun yılsonunda beklentilerin altında kalabileceği öngörüsü ile siyaset faizini 425 baz puan indirimle %19.75'e çekerek 4.5 yıllık ortanın akabinde faiz indirimini gerçekleştirmişti.
Uysal enflasyon raporunda mali duruş belirlenirken enflasyonun ana eğilimine dair göstergelerin dikkate alınacağından PPK'da bahsedildiğini hatırlatarak, “Burada kastettiğimiz enflasyonun dönemsel süreksiz tesirlerden arındırılmış eğilimleri. Tabi eğilim denince akla birinci gelen gösterge çekirdek enflasyon oluyor. Fakat çekirdek enflasyon göstergeleri de bilhassa içinde bulunduğumuz periyotta vergi/yönetilen fiyatlar ya da baz tesirleri üzere nedenlerle epeyce oynak bir seyir izleyebiliyor” dedi.
Uysal Temmuz ayında vergi indirimlerinin geri alınmasından kaynaklanan enflasyon artışı olacağını lakin bunu bir trend değişimi olarak düşünmemek gerektiğini belirtti ve yaşanacak bu sürecin para siyaseti kararlarında tesirli olmayacağını belirtti. Uysal, “Parasal duruşu belirlerken enflasyon eğilimini bu cins süreksiz tesirlerden ayrıştıran ana eğilimlere odaklanıyoruz” diye konuştu.
“Mevcut tahlillerimiz şu anda enflasyonun ana eğiliminin yıl sonu varsayımlarımızın sonlu bir ölçü altında olduğuna işaret etmekte” diyen Uysal, “Bütün bu değerlendirmeler sonucunda ana eğilimler üzerine makul bir gerçek getiri oranını da ekleyip para siyasetinin yaklaşık hareket alanını belirliyoruz” dedi.
Uysal, “Mevcut konjonktürde bizim için makul gerçek faiz oranı, iktisadın iç ve dış istikrarını gözeten ve bunu yaparken de enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayan bir nakdî duruşu tabir ediyor” dedi.
Uysal gazetecilerin makul gerçek faiz konusundaki sorularına rakamsal bir cevap vermedi. Ancaj najyk gerçek faizi tanımlamak ve ölçmek için şu söylemi kullandı:
“Türkiye özelinde baktığımızda mali duruşun makul olup olmadığı konusunda referans aldığımız temel değişkenlerden bir tanesi emsal ülkelerin gerçek faizi. Tabi buna bakarken izafî risk göstergelerini dikkate almak gerekiyor. Bir öbür kritik değişken yurt içi yerleşiklerin portföy tercihleri. Bilhassa hanehalkının Türk lirası cinsi yatırım araçlarına olan ilgisini ve buradaki trendleri yakından takip ediyoruz. Ayrıyeten, kredilerin iç ve dış dengeyi bozmadan sağlıklı bir oranda büyümesi de makul gerçek oranı düşünürken dikkate aldığımız ögelerden biri.”
Murat Çetinkaya'nın ani bir formda misyondan alınması sonrası TCMB'nin bağımsızlığı konusundaki telaşlara yönelik olarak Uysal, kararın kanun ve yasal düzenlemelere nazaran alındığını, misyonu üstlenmiş grup olarak amaçlara odaklandıklarını; korku ve kaygılarının bulunmadığını söyledi. Uysal, TCMB'nin bağımsızlığının olduğunu, araç ve hedef bağımsızlığının ayrılması gerektiğini belirterek, “PPK kararını bağımsız bir formda veriyor, son toplantımızda da bu formda karar verdik” dedi.
TAHMİNLER 2019 İÇİN 0.7 PUAN AŞAĞI REVİZE EDİLDİ
TCMB 2019 sonu enflasyon varsayımının orta noktasını %14.6'dan %13.9'a çekti. TCMB 2020 sonu enflasyon varsayımının orta noktasını ise %8.2 olarak korudu. Enflasyonun orta vadede %5 seviyesinde istikrar kazanacağı kestirimi de raporda korunan iddialar ortasında yer aldı.
Uysal yılsonu enflasyon iddiasındaki revizyonların hangi kanallardan kaynaklandığına ait ise şu açıklamayı yaptı:
“2019 yıl sonuna dair enflasyon iddiamızı, 0.7 puan aşağı taraflı güncelledik. İkinci çeyrekte tüketici enflasyonunun Nisan Enflasyon Raporu’nda paylaştığımız kestirimlere kıyasla 2.9 puan aşağıda gerçekleşmesinin ve önümüzdeki periyotta enflasyonun ana eğiliminde beklediğimiz gerilemenin yıl sonu enflasyon iddiası üzerindeki düşürücü tesirini 0.6 puan olarak öngörüyoruz.”
“TL cinsinden ithalat fiyatlarına ait paylaştığımız varsayımlardaki aşağı istikametli güncellemenin enflasyon varsayımına düşüş istikametinde 0.3 puan katkı vereceğini kestirim ediyoruz. Bunun yanı sıra, 2019 yıl sonu besin enflasyonu varsayımındaki düşüş enflasyon varsayımını 0.2 puan aşağı çekti. Öte yandan, alkol ve tütün eserlerine uygulanan ÖTV artışı 2019 yılı enflasyon varsayımımıza 0.2 puan üst taraflı katkıda bulunuyor. Ayrıyeten, bir evvelki rapor öngörülerimizden bir ölçü daha üstte seyretmesini beklediğimiz çıktı açığı tüketici enflasyonu varsayımımızı 0.2 puan yükseltici tarafta etkiliyor.”
Nisan Enflasyon Raporu'nda 2019 yılı sonunda %16 olan besin enflasyonu varsayımını bu raporda %15'e çekildi. Petrol fiyatları varsayımı ise 2019 yılı için ortalama 67.2 dolardan 65 dolara, 2020 yılı için ortalama 66.2 dolardan 62.6 dolara indirildi.
Uysal gazetecilerin dolarizasyona ait bir sorusuna ise . Uysal “(Dolarizasyonun bunun temel münasebeti aslında kurda artış beklentisi ve enflasyona yönelik belirsizlikler. Enflasyon görünümü ve para siyasetindeki duruşumuz önümüzdeki devirde TL'ye olan itimadı artırarak, enflasyon beklentilerini de olumluya çevirerek dolarizasyonda bir ölçü daha olumluya periyoda gireceğimiz beklentisini oluşturuyor”
Öte yandan ihtiyat akçesinin Hazine'ye transferinin “yarıya yakın” tamamlandığını belirten Uysal enflasyonist tesire yönelik ise TCMB'nin sıkı duruşumunun “buradan gelecek negatif etkiyi telafi edecek seviyede olduğunu düşünüyoruz” cevabını verdi.
Enflasyon raporuna ait bugün yayımlanan haberler için–> bildiren Nevzat Devranoğlu, Behiye Selin Taner, Can Sezer; haberi yazan Ebru Tuncay; Redaksiyon Birsen Altaylı)